Obywatelki. Kobiety Śląska Cieszyńskiego dla Niepodległej
Wystawa przypomina związane ze Śląskiem Cieszyńskim kobiety, które budowały codzienność Niepodległej. 


Ostatnim akcentem wystawy będzie odsłonięcie na Uliczce Cieszyńskich Kobiet dwóch nowych lamp, upamiętniających: Dorotę KłuszyńskąMarię Sojkową – członkinie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego – pierwszego lokalnego rządu na ziemiach polskich. Zapraszamy w niedzielę, 22 kwietnia o godz. 15.00. Po uroczystości symbolicznego odsłonięcia nowych lamp / pomników będzie można zwiedzić wystawę, po której oprowadzi Władysława Magiera, historyk, autorka cyklu "Cieszyński Szlak Kobiet", współinicjatorka stworzenia Uliczki Cieszyńskich Kobiet. 

Maria Sojkowa 1875-1944

Całe życie mieszkała w Trzyńcu – Oldrzychowicach, a do Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego weszła jako członkini zarządu Związku Śląskich Katolików. Należała do założycielek i aktywnie działała w Polskim Związku Niewiast Katolickich. Na spotkaniach oraz wiecach, zawsze ubrana w strój cieszyński, agitowała za przyłączeniem Śląska Cieszyńskiego do Polski.


Dorota Kłuszyńska 1874 -1952

Do Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego weszła jako aktywna działaczka Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Walczyła o przyłączenie Śląska do Macierzy. Od 1911 organizowała na Śląsku Cieszyńskim obchody dnia kobiet, gdzie walczono o ich prawa wyborcze, redagowała też "Głos kobiet".  W okresie międzywojennym zasiadała przez ponad 10 lat w senacie, gdzie z ramienia PPS zabiegała o ustawowe gwarancje praw socjalnych kobiet i ochronę macierzyństwa. Działała w społecznym ruchu walki z alkoholizmem, Robotniczym Towarzystwie Przyjaciół Dzieci i wielu innych organizacjach.


O wystawie 
Bohaterki wystawy i moich opowieści zajmowały się różnymi dziedzinami – od polityki i działalności charytatywnej, po pracę zawodową i rzemiosł, były przykładnymi matkami i żonami, a jednak kreowały nową rzeczywistość i wyprzedzały epokę. Często podejmowały wręcz rewolucyjne wyzwania, miały odwagę zabierać głos, wszystkie tworzyły nowe wartości.  Cechowała je odwaga i nowatorskie myślenie. 

Uczestnictwo kobiet, nawet tak nietuzinkowych postaci, w historii pomijano, ich los sytuuje się często na peryferiach opisu dziejów. Kobiece doświadczenie rzuca jednak ciekawe światło na naszą przeszłość, bo historie kobiet nie dotyczą tylko ich samych, są opowieściami o naszym mieście, instytucjach, miejscach, wydarzeniach. Ich działalność społeczna, kulturalna, polityczna, gospodarcza wiele mnie nauczyła, mimo upływu lat nadal może być wzorem nie tylko dla kobiet, które chcą ogrywać wyjątkowe role, ale i dla tych, które chcą dobrze żyć. 

Biografie bohaterek wystawy zafascynowały mnie i mam nadzieję, że ich historie spodobają się także Państwu, dostarczą materiału do przemyśleń i zainspirują do szukania własnych, wyjątkowych przodkiń. Zapraszam na spotkanie z wyjątkowymi kobietami. 
Władysława Magiera, historyk, autorka cyklu "Cieszyński Szlak Kobiet", współinicjatorka stworzenia Uliczki Cieszyńskich Kobiet



Wystawa zaprasza do poznania niezwykłych i godnych podziwu kobiet, które nie tyle wypełniały swoje społeczne role, ale same je pisały. Trzeba pamiętać, że sto lat temu zdobycie wyższego wykształcenia, prowadzenie własnej firmy, a nawet realizacja pasji  i godzenie tego wszystkiego z życiem rodzinnym było niewyobrażalnie trudniejsze niż dziś.  A przecież teraz też nie jest łatwo. Wszystkie musiały wykazać się odwagą, by przełamywać stereotypy, przecierać szlaki, nie tylko dla siebie, ale dla swoich córek i wnuczek.

Choć nie walczyły na pierwszej linii frontu, były zaangażowane w działalność narodową i patriotyczną. Świadome obywatelskich obowiązków walczyły o prawa kobiet do równego i godnego traktowania, w rodzinie, miejscu pracy i w polityce. Jak pisała Dorota Kłuszyńska: Do utrzymania ludzkości, państwa, kraju, gminy, niezbędną jest kobieta na równi z mężczyzną. Kobiety są bliskie życiu, we wszystkich jego przejawach – od codzienności rzeczy małych po wielkie idee.  Te warte są poświęcenia, gdy mogą przynieść realną poprawę warunków życia. Bohaterki wystawy angażowały się więc w działania społeczne, edukacyjne, charytatywne, kulturalne, religijne, a nawet biznesowe.  Dzieliły się czasem, wiedzą, majątkiem - w ten sposób budując lokalną społeczność. Na tym polegała i wciąż polega rola obywatelek! 

Wystawa gości w Zamku Cieszyn jedynie do 22 kwietnia, ale codziennie zapraszamy na Uliczkę Cieszyńskich Kobiet.  Każdej postaci poświęcona  jest  symboliczna lampa, bo kobiety te rozświetlały - wtedy, ale i dziś -  codzienność i niecodzienność Śląska Cieszyńskiego.
Ewa Gołębiowska, dyrektor Zamku Cieszyn 

Pomysł wystawy, teksty: Władysława Magiera
Ilustracje, opieka graficzna: Anna Pluta
Projekt graficzny: Edyta Wojaczek 



Obywatelki. Kobiety Śląska Cieszyńskiego dla Niepodległej 
14.03-22.04.2018 
Zamek Cieszyn, sala wystawowa, budynek A
wernisaż 
14.03, godz. 16.00

17.03 i 14.04.2018,  godz. 15.00
śladami kobiet zasłużonych dla Niepodległej – spacer po Cieszynie z Władysławą Magierą, historykiem, przewodnikiem, autorką tomów "Cieszyński Szlak Kobiet" / zbiórka: pomnik Ślązaczki, czas trwania: ok. 2 godziny (informacje: 33 851 08 21 wew. 14 lub skrupka@zamekcieszyn.pl) 

22.04.2018, godz. 15.00
odsłonięcie lamp Doroty Kłuszyńskiej i Marii Sojkowej / Uliczka Cieszyńskich Kobiet na Wzgórzu Zamkowym

 


Obywatelki. Kobiety Śląska Cieszyńskiego dla Niepodległej 
14.03-22.04.2018 
Zamek Cieszyn, sala wystawowa, budynek A
wernisaż 14.03, godz. 16.00

17.03 i 14.04.2018,  godz. 15.00
śladami kobiet zasłużonych dla Niepodległej – spacer po Cieszynie z Władysławą Magierą 
zbiórka: pomnik Ślązaczki, czas trwania: ok. 2 godziny (informacje: 33 851 08 21 wew. 14 lub skrupka@zamekcieszyn.pl)  

22.04.2018, godz. 15.00
odsłonięcie lamp Doroty Kłuszyńskiej i Marii Sojkowej / Uliczka Cieszyńskich Kobiet na Wzgórzu Zamkowym