Projektowanie jest dla wszystkich
Dobrze zaprojektowany przedmiot czy przestrzeń to nie luksus ani ekskluzywne dobro, dostępne tylko wybranym. Dobry projekt powinien służyć wszystkim.  

Najlepsze rozwiązania powstają dzięki rozumieniu potrzeb użytkowników, dają więc możliwość lepszego funkcjonowania w świecie.  Wystawa "Projektowanie jest dla wszystkich" pokazuje dokonania instytucji i projektantów, którzy zmierzyli się z  wyzwaniem ułatwiania codziennego życia osobom z dysfunkcjami. Pokazane przedmioty codziennego użytku, grafika, rozwiązania w przestrzeni publicznej czy oferta kulturalna są w większości wdrożone i dostępne na polskim rynku.


Autorka: Lubomira Trojan; Instytut Projektowania dla Wszystkich im. Prof. Michała Oźmina działający przy Zamku Cieszyn
Projektantka: Natalia Rzeźniczek-Riess
Współpraca: Anna Kaleta, Weronika Pietras-Nogal


Prezentowane projekty:

Mapa dostępności Cieszyna
Koncepcja mapy dostępności dla centrum Cieszyna powstała w trakcie warsztatów Letnia Szkoła Designu, organizowanych przez Zamek Cieszyn w ramach projektu Design Silesia.   Mapa ma dostarczyć informacje pomocne w wyborze trasy przy poruszaniu się po mieście, czyli: spadków terenu, rodzaju nawierzchni, szerokości chodników, czy dostępności przejść dla pieszych. Dodatkowo mapa została uzupełniona o informacje dotyczące zabytków Cieszyna, punktów charakterystycznych i miejsc użyteczności publicznej. Mapa skierowana jest do szerokiego grona odbiorców: osób starszych, matek z wózkami i małymi dziećmi, jak również osób po raz pierwszy odwiedzających miasto. Powinna ułatwiać poruszanie się po Cieszynie w sposób dostosowany do ich potrzeb. Projekt: Katarzyna Wolny

Festiwal Colours of Ostrava
Osoby niepełnosprawne bezpieczne na dużym muzycznym festiwalu? Tak! Festiwal Colours of Ostrava, odbywający się co roku w czeskiej Ostrawie, w najdrobniejszych szczegółach zaplanowany jest z myślą o potrzebach osób niepełnosprawnych. W tym roku niepełnosprawni fani mogli liczyć na dostępną trybunę, toalety, rampy, mostki czy gumowe pasy na drodze ułatwiające poruszanie się na wózkach. Co więcej, osoby z dysfunkcjami mogły pracować w festiwalowych barach, otrzymywały zniżki na bilety, darmowe usługi  asystenta oraz miały zapewniony transport w przystosowanych samochodach. Co ważne – infrastruktura uwzględniająca potrzeby osób niepełnosprawnych sprawiła, że poruszanie się terenie festiwalu było łatwiejsze dla wszystkich uczestników, także tych w pełni sprawnych.  www.colours.cz (strona przyjazna osobom niedowidzącym)

Muzeum Śląskie dla niedowidzących
Muzeum Śląskie w Katowicach jako pierwsze w Polsce przystosowało zbiory sztuki dla potrzeb osób niewidomych i niedowidzących. "Sztuka przez dotyk" to tytuł ścieżki zwiedzania Galerii Malarstwa Polskiego, specjalnie zaprojektowanej z myślą o tej kategorii odbiorców, którzy zwykle nie mają możliwości obcowania ze sztuką - osób z dysfunkcjami wzroku. Treść wybranych dzieł najwybitniejszych polskich malarzy XIX i XX wieku przybliżana jest w specjalnie przygotowanych przewodnikach za pomocą opisów w alfabecie Braille’a i wypukłodrukowych reprodukcji. Wybrane obrazy zreprodukowano też w postaci wolnostojących reliefów z wysokogatunkowego tworzywa sztucznego. Zwiedzający mają  również możliwość skorzystania z audioprzewodnika i zestawu słuchawkowego. Muzeum Śląskie za ten projekt zostało nagrodzone m.in. nagrodą Śląska Rzecz 2011. www.muzeumslaskie.pl

Mapy dla osób niewidomych
Tyflografika to graficzne odwzorowanie rzeczywistości w dotykowo dostępny sposób. Wypukłe plany budynku czy okolicy umożliwiają niewidomym poznanie topografii i samodzielne poruszanie się. Takie plany wykonywane są z transparentnego tworzywa sztucznego z podkładem kolorowego wydruku lub w postaci  odlewu. Przydatne wszędzie tam, gdzie poruszają się osoby niedowidzące, w przestrzeni publicznej, instytucjach kultury i w urzędach.www.altix.pl

Przyrządy do ćwiczeń dla osób starszych - park w Ustroniu
Dorośli też mogą się dobrze bawić. Projektanci projektują przyrządy służące do ćwiczenia na wolnym powietrzu, przeznaczone dla dorosłych. Takie urządzenia stoją m.in. na nadwiślańskim bulwarze w Ustroniu. Obok, na swoim placu zabaw, bawią się maluchy, dzięki czemu kilka pokoleń mogą wspólnie spędzić czas i popracować nad swoją kondycję.

Zabawki do integracji zmysłowej i stymulacji wielozmysłowej, pomoce logopedyczne
Dmuchajka, skrzynki i klocki dotykowe, produkowane przez firmę Roman Pilcha z Ustronia, dają przyjemność płynącą z zabawy i  wspomagają terapię dzieci. Przyjemne w dotyku, drewniane dmuchajki pomagają dzieciom, które mają wady logopedyczne, a skrzynki i klocki rozwijają u maluchów zręczność i umiejętność koncentracji. Zabawki uwrażliwiają u dzieci z dysfunkcjami zmysł dotyku, pobudzają też rozwój wyobraźni i słownictwa. www.pilchr.pl

Karty do gry dla osób niedowidzących
Prawo do rekreacji i zabawy jest prawem każdego człowieka. Zwykłe gry bywają jednak projektowane z myślą o ludziach „idealnych”, w rzeczywistości dla wielu użytkowników są nieczytelne. Czasem wystarczy prosty zabieg – powiększenie tekstu i znaków. Takie rozwiązanie przyjęto np. na zwykłych kartach do gry – są one produkowane w standardowym rozmiarze, ale z dużymi znakami. Wysoka jakość kart Piatnik i barwnego wydruku, duże czytelne symbole dają radość gry także osobom z dysfunkcjami wzroku.www.zyjlatwiej.pl

GPS dla niewidomych
Brak możliwości samodzielnego poruszania się jest dla osób niedowidzących jednym z najbardziej doskwierających problemów. Świadomość, że każde wyjście z domu musi być uzgadniane i organizowane z opiekunem, powoduje duże poczucie dyskomfortu. Pomoc przynosi technika w postaci nawigacji gps dla osób niewidomych i słabo widzących. System nawigacji satelitarnej określa  pozycję użytkownika i pozwala na zaprogramowanie planowanej trasy. GPS informuje głosowo o miejscach, odległościach i kierunkach. www.sklep.altix.pl

Klawiatura komputerowa
Komputer to często jedno z podstawowych narzędzi, którymi posługują się osoby niepełnosprawne, a które umożliwia im pracę oraz kontakt z światem. Dlatego tak istotny jest komfort użytkowania tego narzędzia. Big Keys LX to klawiatura, w której powiększono klawisze. Jest dostępna w kilku wersjach - czarno-białej i kolorowej, z małymi lub wielkimi literami, w układzie alfabetycznym lub tradycyjnym QWERTY. Została stworzona z myślą o osobach niedowidzących,  mających problemy z obsługą tradycyjnej klawiatury ze względu na niedowłady czy porażenia, a także  dzieci i osób rozpoczynających pracę z komputerem. www.sklep.altix.pl

Powiększalnik umożliwiający wygodne czytanie tekstu osobom niedowidzącym
Przyjemność płynąca z lektury może być codziennym doświadczeniem osób niedowidzących. Specjalne powiększalniki pozwalają oglądać materiały drukowane w dużym, nawet 85– krotnym powiększeniu. Istnieją różne typy powiększalników: stacjonarne z mocowaniem na ekran lub telewizor,  przenośne, które można po użyciu złożyć i schować, czy kieszonkowe pełniące rolę elektronicznej lupy. Dzięki tym kieszonkowym można przeczytać nawet metki w sklepie, czy rozkłady jazdy. Użytkownicy komputerów mogą z kolei skorzystać z zaawansowanych programów, które tekst na ekranie komputera powiększają nawet 36 razy. www.altix.pl

Platformy dla osób niepełnosprawnych
Bariery architektoniczne to smutny standard obowiązujący w wielu miastach, instytucjach publicznych, czy budynkach mieszkalnych. Sposobem na uniknięcie problemów z pokonywaniem schodów są platformy. Mogą one być zamontowane nawet na wąskich schodach o przeróżnych kształtach, ich tory jezdne mogą być proste lub krzywoliniowe. Platformy mogą się składać i rozkładać się automatycznie, sterowanie jazdą odbywa się  przy pomocy pilota. Platformy są indywidualnie dopasowywane do miejsca montażu. www.schodolazy.pl

Laska Tango
W coraz bardziej starzejącej się Europie rozwiązania, które mają na celu wspomaganie samodzielności osób starszych, stają się koniecznością. Holenderskie studio projektowe Denovo Design specjalizuje się w projektach dla osób starszych, łącząc w nich ergonomię, komfort i estetykę. Jedną z propozycji jest laska, która po odłożeniu na bok, samodzielnie stoi. Dzięki takiemu rozwiązaniu użytkownik ma w danym momencie obie ręce wolne – zyskuje dzięki temu możliwość np. swobodniejszego robienia zakupów, gotowania, czy jedzenia.Studio zaprojektowało także linię mebli miejskich dla osób starszych, zamówioną przez miasto Eindhoven. Projekt: Denovo Design, www.denovo.nl

Telefon dla osób starszych i niedowidzących
Telefon z czytelną klawiaturą, wygodnymi przyciskami, z wyraźnie zaznaczonymi, dużymi cyframi doskonale spełnia potrzeby osób starszych i niedowidzących. Duże rozmiar klawiszy, czytelna czcionka, podświetlany wyświetlacz i proste menu to zalety aparatu. Telefon wyposażony jest dodatkowo w przycisk SOS oraz specjalną bransoletkę -  przyciśnięcie klawiszy ratunkowych umożliwia wysłanie wiadomości z prośbą o pomoc oraz błyskawiczny kontakt z wybraną osobą. Telefon ma również wbudowaną latarkę i budzik. Producent: Maxcom, www.maxcom.pl

Zestaw stołowy TOTU wspomagający osoby ociemniałe w starszym wieku
Zestaw jest wynikiem obserwacji, jakie czyniła projektantka, patrząc na zachowania i potrzeby swojego ociemniałego dziadka. Składa się z czterech naczyń (kubek, miska, talerz obiadowy, talerz deserowy) i tacy, które umożliwiają osobom starszym i niedowidzącym jak najbardziej samodzielne spożycie posiłku. Zastosowane magnesy określają stałe miejsca naczyń oraz zabezpieczają przed przypadkowym przesunięciem. Z kolei reliefy i wypustki spełniają rolę punktu odniesienia, wyznaczając pozycje potraw na talerzu, pozwalają też na pewny chwyt, wygodne przesuwanie i unoszenie naczyń. Projekt: Natasza Sałańska www.beneakebe.com

Kosz na zakupy przeznaczony dla wózków inwalidzkich
Active Basket to koszyk na zakupy dla osób prowadzących aktywny tryb życia a poruszających się na wózku inwalidzkim. Kosz montowany jest do przedniej części wózka, dzięki czemu nie ogranicza swobody poruszania się. Activ Basket został zaprojektowany przy współpracy z osobami niepełnosprawnymi oraz dzięki obserwacjom ich trybu życia. Badania nad pozycją osoby siedzącej na wózku inwalidzkim wyznaczyły także proporcje i wymiary koszyka. W 2012 roku Activ Basket został wyróżniony IF Design Award - prestiżową nagrodą, przyznawaną innowacyjnym projektom z dziedziny projektowania produktu. Projekt: Malafor, www.malafor.com

Łazienka bez barier
Ceramika Nova Bez Barier to nazwa specjalistycznego wyposażenia łazienek ułatwiającego korzystanie z toalety osobom starszym i niepełnosprawnym. W skład serii wchodzi umywalka, kabina prysznicowa lub wanna oraz miska ustępowa, zaprojektowane tak, aby odpowiadać na potrzeby osób mających kłopot z poruszaniem się. Dodatkowo w łazience można zamontować  specjalne uchwyty pomagające w przemieszczaniu się i zapewniające użytkownikom poczucie bezpieczeństwa. Ceramika Nova Bez Barier przeznaczona jest zarówno dla przestrzeni publicznych, jak i prywatnych. Producent: Sanitec Koło sp. zo.o.www.kolo.com.pl

Zestaw do mycia głowy dla osób obłożnie chorych
Osobom obłożnie chorym, dodatkowego cierpienia przysparza często dyskomfort związany z codzienną toaletą. Taka toaleta to również spore wyzwanie dla ich opiekunów. Prosty w konstrukcji, przenośny zestaw do mycia głowy, znakomicie rozwiązuje tę sytuację. Zestaw składa się z nadmuchiwanego basenu oraz podręcznego zbiornika na wodę. Zbiornik, napełniany przez opiekuna wodą, pełni rolę prysznica i umożliwia łatwe spłukanie namydlonej głowy. Zestaw wykonany jest z PCV,  pojemnik mieści do 10 litrów wody.  www.activemedica.pl

Torba i krzesło
Torba na kółkach ze składanym krzesełkiem – projekt prosty, a bardzo przydatny. Osoby starsze, szybko się męczące, mające problem z poruszaniem, ale też mamy z małymi dziećmi na pewno docenią ten pomysł. Torba ułatwia transport produktów, krzesełko pozwoli odpocząć podczas powrotu do domu.  TV Products sp. zo.o.; Ul. Parkowa 12; 43-365 Wilkowice

Nakładka na kubek
Nie tylko osobom niedowidzącym zdarza się, że przeleją kubek parząc ulubioną kawę czy herbatę. Dla niedowidzących oraz roztargnionych pomocnym przedmiotem może być mała nakładka na kubeczek. Nakładka brzęczy kiedy poziom wlewanego płynu przekracza dwadzieścia pięć milimetrów dzielących od górnej krawędzi kubka. Brzęczyk może być także nakładany na inne pojemniki z płynami. Wymaga użycia trzech baterii 1,5V LR44. www.zyjlatwiej.pl

Kamizelka do ćwiczeń dla dzieci
Zapinanie guzików, zamków błyskawicznych czy sznurowanie to czynności, które mogą sprawiać problemy dzieciom z zaburzeniami umiejętności motorycznych, takimi jak: apraksja, porażenie połowiczne i problemy poznawcze.  Kamizelka z jednej strony ma guziki, z drugiej zatrzaski i zamek błyskawiczny, dzięki czemu pozwala na ćwiczenie i doskonalenie tych umiejętności. www. zyjlatwiej.pl

Uchwyt na sztućce
Problemy z chwytaniem i trzymaniem narzędzi czy sztućców mogą powodować codzienną frustrację u osób z takimi dysfunkcjami. Wsparciem może być plastikowy uchwyt -  sprężynowo działający zacisk doskonale pasuje do dłoni bez dodatkowego zaciskania. www.zyjlatwiej.pl

Poduszka obrotowa
Postrzał, bolący kręgosłup, lekkie urazy to wystarczające powody, które uniemożliwiają szybki obrót ciała kierowcy w samochodzie. Spowolniona reakcja na zmieniającą się sytuację  na drodze może wpływać na nasze bezpieczeństwo.  Elastyczna obrotowa poduszka ułatwia obracanie się w pozycji siedzącej oraz wstawanie oraz pozwala dostosować siedzisko do własnych potrzeb. Do wykorzystania nie tylko na siedzeniu w samochodzie, ale też na krześle czy łóżku.  www.zyjłatwiej.pl


 
 
Wystawa organizowana w ramach projektu "Przeciwdziałanie marginalizacji oraz kompleksowe rozwiązywanie problemów w obszarze pomocy społecznej w powiecie cieszyńskim" współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.


Wystawa:
Projektowanie jest dla wszystkich


Starostwo Powiatowe w Cieszynie

ul. Bobrecka 29 (II p.)
do 31 grudnia 2013