Bez stereotypów. Petruška Šustrova i Mirosław Jasiński
To było spotkanie pełne wspomnień, czasem bardzo trudnych, gorzkich, czasem zabawnych, bo i takie chwile zdarzały się w działalności opozycyjnej Petruški Šustrovej i Mirosława Jasińskiego, którzy byli gośćmi kolejnego salonu dyskusyjnego "Bez stereotypów. Czesi i Polacy o sobie nawzajem".

Petruška Šustrová, publicystka i tłumaczka,  sygnatariuszka "Karty 77", wiceminister spraw wewnętrznych Czech w latach 90., opowiadała m.in. o swojej pierwszej wizycie w Polsce. Był to rok 1989. Przybyła do Wrocławia na odbywający się tam Festiwal Czechosłowackiej Sztuki Niezależnej i towarzyszące mu  Międzynarodowe Seminarium "Europa Środkowa. Kultura na rozdrożu – pomiędzy totalitaryzmem, a komercjalizmem", w którego organizację była zaangażowana Solidarność Polsko-Czechosłowacka. Na miejscu zdała sobie sprawę z tego, że jest w zupełnie obcym kraju, na dodatek nie zna języka i niewiele rozumie.  W miarę szybko udało się jednak przełamać lody, a do dzisiaj pamięta słowa, które powtarzało wtedy wiele osób: "Niech się pani nie martwi, u was też się ten komunizm skończy". Niecałe dwa tygodnie później rozpoczęła się "aksamitna rewolucja".

1989 rok był niezwykle ważny w polsko-czeskich stosunkach. – Wpłynął na poprawę wizerunku Czechów w oczach Polaków  – mówił Mirosław Jasiński, reżyser filmów dokumentalnych, dyplomata, wykładowca, były radca Ambasady RP w Pradze. Przyznał zarazem, że sympatia, a nawet większa wiedza o sąsiadach nie pomogą przełamać stereotypów, które są naturalnym "mechanizmem obronnym" naszych mózgów, mających tendencję do upraszczania świata i szufladkowania ludzi, zjawisk. Co nie zmienia faktu, że Polacy i Czesi powinni trzymać się razem i wspólnie działać. – Gdyby nie było tej współpracy, na różnych polach, byłoby dużo gorzej – podkreślał  Mirosław Jasiński.  A Petruška Šustrová marzy, żeby Polacy "oddali" Czechom odrobinę swojej wzniosłości, powagi i skłonności do refleksji, sami zaś "wzięli" od nich więcej humoru i dystansu do rzeczywistości i samych siebie.  Podczas spotkania padały też niełatwe pytania m.in. o lustrację i dzisiejszych polityków. Wydarzeniom, w których uczestniczyli goście salonu dyskusyjnego będzie poświęcony dokument  "Europa Środkowa idzie na wolność". Będzie go można zobaczyć podczas Przeglądu Filmowego Kino na Granicy ( 3 maja, godz. 21.00, Teatr im. A. Mickiewicza w Cieszynie). Spotkanie w Avionie poprowadzili: Gertruda Chowanioková oraz Janusz Legoń.